Proefje: olifantenpasta maken

Wist je dat de Afrikaanse olifant de op twee na langste tanden heeft van alle dieren ter wereld? Ze kunnen maar beter een grote bus tandpasta gebruiken. Gelukkig bestaat er zoiets als ‘tandpasta voor olifanten’ en het leuke daaraan is dat je het zelf kan brouwen! Een tof en spectaculair wetenschappelijk proefje dat je – met de nodige voorzichtigheid – echt eens moet uittesten.

Opgelet!

Voer dit experiment enkel uit in een laboratorium op school onder begeleiding van een leerkracht. Volg nauwgezet alle veiligheidsinstructies op. Draag steeds beschermende kledij, handschoenen en een labobril tijdens deze proef. Bescherm ook de ondergrond met voldoende folie of plastic.

Wat heb je nodig?

  • Grote erlenmeyer of maatcilinder
  • 30 ml waterstofperoxide 8%
  • 10 ml afwasmiddel
  • 0,5 g kaliumjodide
  • Een paar druppels voedingskleurstof (optioneel)
  • Labojas, beschermende handschoenen, labobril
  • Beschermende folie

Aan de slag!

Stap 1: Doe het waterstofperoxide, het afwasmiddel en de kleurstof in de erlenmeyer 

Stap 2: Zet de erlenmeyer op een ondergrond bedekt met beschermende folie

Stap 3:
 Voeg het kaliumjodide toe aan de erlenmeyer 

Wat gebeurt er?

Het onstabiele waterstofperoxide wordt in sneltempo omgezet in water en zuurstof. De zeep ​‘vangt’ het zuurstofgas in miljoenen zeepbelletjes. Het schuim ontsnapt uit de fles zoals tandpasta uit een tube, maar dan met een volume dat voldoende is voor een olifant om z’n tanden mee te poetsen!

Hoe zit dat?

Kaliumjodide (KI) is in deze reactie de katalysator die het proces versnelt waarbij waterstofperoxide (H2O2) wordt omgezet in water (H2O). Op zeer korte tijd komt er veel zuurstofgas vrij. Dat zuurstofgas vormt belletjes in het zeepsop met overvloedige schuimvorming tot gevolg.

De reactievergelijking ziet er als volgt uit (KI is een zout dat in oplossing voorkomt als de ionen K+ en I-):

H2O2 + I- –> H2O + OI-

H2O2 + OI- –> H2O + O2 + I-

Omdat het I – ion netto niet weg reageert, noemen wetenschappers KI een ​‘katalysator’.

Trouwens, er komt heel wat warmte vrij bij deze ​‘exotherme’ reactie. Kijk maar eens naar de beelden die we met onze infraroodcamera maakten: op een gegeven moment bereikt het schuim een temperatuur van meer dan 80°C! Geen proefje om zomaar thuis te doen…

Onze nieuwsbrief

Meld je aan en blijf op de hoogte van onze activiteiten

Cultuurpad

info@cultuurpad.nl

Postbus 7048
5980 AA Panningen

RSIN: NL850066323B01

Copyright © - Stichting Cultuurpad. Website door Tiki Media

Deze website maakt gebruik van cookies

Cookies kunnen gebruikt worden voor het bijhouden van statistieken, het optimaliseren van de website, integratie van social media en voor marketingdoeleinden.

cookies aanpassen
alle cookies accepteren

Lees meer over cookies in onze privacyverklaring.

deze cookies accepteren